Page 54 - 81 ÇALIKUŞU ADIYAMAN SAYI 5 EYLÜL

ADIYAMAN İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

mesi, ayrıca müzenin yeni bir yapıya aktarılması ve tanbul’da, eski adı Sanayi-i Nefise Mektebi olan günü-
genişletilmesi, onun müdürlüğü zamanındadır. Eski müzdeki Güzel Sanatlar Akademisi’nin kurulmasında
eserlerin kaybolmasını önlemek amacıyla çıkardığı da doğrudan doğruya katkısı oldu. 1883’te kurduğu
“Asar-ı Atika Nizamnamesi” ile bir arkeolog olarak bu okulu, 27 yıl müdür olarak yönetti.
Sayda yakınlarında Fenike krallarına ait bir nekropol- Çok Yönlü Bir Sanat ve Kültür Adamı
de bularak, Istanbul’a taşıttığı lahitler (başta İskender Osman Hamdi Bey, Batıya yönelik çağdaş Türk
Lahdi) ve 1892’de bu konuyla ilgili olarak kaleme aldı- sanat ve kültürünün biçimlenmesinde, kurumlaşma-
ğı bilimsel inceleme (Th. Reinach ile) onun çalışmala- sında hem bir yönetici ve bürokrat olarak, hem de bir
rı arasında ön sırada yer alır. sanatçı olarak değişik açılardan etkili olmuştur. Çağ-
Çeşitli devlet görevlerinde çalışan Osman daş kültürümüzün yakın geçmişinde, Osman Hamdi
Hamdi Bey, Nemrut Dağı tümülüsünde, Lagina’da Bey yapısında bir başka kişi bulmak zordur. Onun bir
bulunan Hekate Tapınağı’nda kazılar yaptı. En önem- kültür adamı olarak etkinliği, ressam yönünü bir ölçü-
li arkeolojik kazısı Sayda (Sidon, Lübnan) kazısından de gölgelemişse de, anıtsal boyuttaki figürlü kompo-
kral mezarlığı kazılarıdır. zisyonlarına, çağdaş Türk resminde kendi türünün ilk
Lahitler için müzede ek bölümün açılması, örnekleri gözüyle bakılabilir. Doğulu giysiler içindeki
müze kitaplığının geliştirilmesi gibi çalışmalar da bu bu figürleri, Osman Hamdi Bey’i aynı zamanda “or-
arada anılabilir. Bu tür çalışmaları nedeniyle, birçok yantalist” bir ressam olarak görmemizin de nedenidir.
bilim kuruluşundan fahri doktorluk belgesi alan Os- Onun resmi, Paris’te gördüğü katı sanat eğitiminin de
man Hamdi Bey, Türki-ye’de arkeolojinin kökleş- bir gereği olarak, akademik ve doğacı bir resimdir. Do-
mesinde büyük payı bulunan bilimsel araştırmalara ğulu giysiler içinde çektirdiği kendi fotoğraflarından
bizzat katıldı ya da bu araştırmaların bir bölümünü yararlanarak çizdiği büyük boyutlu kompozisyonları,
yönetti. Sayda kazısı, onun adını uluslararası bilim biraz da belgeci bir görüşten ve klasik bir estetikten
çevrelerinde, saygın bir düzeye yükseltti. Ayrıca Is- kaynaklanır. Doğulu atmosferin görkemi ve çekicili-

54